Historia Niedźwiedzicy w datach

  • 1305r. Najstarsza historyczna wzmianka o naszej osadzie. W księdze uposażeń biskupa wrocławskiego Henryka z Wierzbnów, zapisano ją jako Bertoldi villa. Jak wynika z zachowanego zapisu, cała wieś miała obowiązek wnoszenia na rzecz biskupa, biskupstwa daninę, w wysokości 1 grzywny srebra rocznie. Użyta nazwa osady wskazuje, że w tym czasie sołtysem, zasadźcą, był niejaki Bertold. Przybył on na nasze tereny prawdopodobnie z Łużyc – choć nie wyklucza się że z Brandenburgi, jako że po śmierci założyciela dynastii Piastów świdnickich, księcia Bolka I Surowego, 9 listopada 1301r., rządy nad księstwem świdnickim do grudnia 1307r., sprawowała wdowa po Piaście, Beatrycze – córka margrabiego brandenburskiego Ottona V Długiego i jej brat Hermann. Później, władcą był syn Beatrycze i Bolka I Surowego, książę śląski i świdnicki i pan na Książu-Bernard Stateczny
  • 7 marca 1316r. W Kamiennej Górze, książę śląski i świdnicki i pan na Książu, Bernard Stateczny (po mieczu w linii prostej potomek założycieli naszego państwa, zięć Władysława Łokietka), wystawił dokument, w którym zapisano, że sołtys Dziećmorowic Henryk będzie płacił rocznie 4 grzywny srebra, stanowiących dochód z gruntów rolnych należących do niego, a położonych na terenie Niedźwiedzicy, na rzecz klasztoru w Krzeszowie.
  • 2 lutego1392r. Zmarła wdowa po księciu świdnicko – jaworskim i panu na Książu Bolku II Małym (syn Bernarda Statecznego i Kunegundy Łokietkówny) i jego następczyni-księżna Agnieszka z Habsburgów. Ostatnie księstwo śląskie- księstwo świdnicko-jaworskie (między 6 marca a 15 maja 1346r. zmarł Henryk Jaworski- brat Bolka II Małego i księstwo jaworskie na podstawie umowy między braćmi z 28 czerwca 1345r. o wzajemnym dziedziczeniu przypadło Piastowi ze Świdnicy), a wraz z nim Niedźwiedzica, jako dziedziczne królów czeskich włączone zostało do królestwa czeskiego. Włączenie księstwa do Czech było wypełnieniem aktu sukcesyjnego z 3 lipca 1353r. jaki wystawił Bolko II Mały swej bratanicy Annie, która została żoną króla czeskiego i niemieckiego Karola IV Luksemburskiego.
  • 1427r. Nasza wieś została zniszczona przez powstańców husyckich. Prawdopodobnie zniszczenia były tak wielkie, że osada na długie lata opustoszała.
  • 22 marca 1471r. Zmarł król Czech Jerzy z Podjebradu. Ziemie księstwa świdnicko-jaworskiego znalazły się pod berłem króla Węgier i Czech – Macieja Korwina – zięcia zmarłego króla. Jerzy z Podjebradu, który w 1459r., w Świdnicy odebrał hołd, zastąpił na tronie Władysława Pogrobowca z Luksemburgów.
  • 4 kwietnia 1490r. W Wiedniu zmarł król Węgier i Czech – Maciej Korwin. Królem został najstarszy syn Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki (córka cesarza Albrechta II Habsburga i Elżbiety z Luksemburgów) – Władysław II Jagiellończyk.
  • 30 marca 1497r. Prawdopodobnie nasza wieś weszła do dóbr zamku Książ.
  • 23 października 1526r. Królem Czech, a przez to dziedzicem księstwa świdnicko-jaworskiego, został zięć Władysław II Jagiellończyka- Ferdynand I Habsburg. Był to skutek traktatu z 15 lipca 1515 r.
  • Od 13 marca 1516r. – na tronie zasiadał Ludwik Jagiellończyk-syn Władysława i wnuk Kazimierza IV Jagiellończyka. Ludwik zginął 29 sierpnia 1529r. pod Mohaczem, w walce z Turkami. Ferdynand I Habsburg odebrał 20 maja 1527r. w Świdnicy hołd.
  • 1576r. W naszej wsi, było aż 29 kmieci – chłopów posiadających własną ziemię. Tego roku np. w Dziećmorowicach, był jeden kmieć. Dowodzi to że była to w tym czasie bogata wieś.
  • 1594r. Na wieży kościoła w Niedźwiedzicy zawieszono dzwon. Świadczy to o istnieniu świątyni wzniesionej przez luteran, ewangelików. Niektóre źródła podają, że świątynia mogła powstać jeszcze przed reformacją.
  • 1598r. Nasza wieś należy do dominium majętności zamku Grodno.
  • 23 marca 1654r. Komisja biskupio – cesarska dokonała przejęcia kościoła wybudowanego i użytkowanego przez luteran, ewangelików w Niedźwiedzicy. W przypadku tej świątyni stało się to wbrew zapisom pokoju westfalskiego.
  • 22 maja – 1 czerwca 1680r. Bunt chłopstwa z wiosek należących do dominium Grodno, w tym z Niedźwiedzicy. Przywódca buntu, którego stracono 28 czerwca w Jaworze, był piekarz z Myślęcina Hans Höhn. Rebelia chłopska spowodowana była zwiększeniem obciążeń na ludność wsi przez hrabiego Georga Ebena.
  • 1704r. Gruntowna przebudowa kościoła.
  • 30 maja 1717r. W Niedźwiedzicy zszedł czyli zmarł, Krzysztof Thiel – emerytowany cesrsko – królewski ławnik i sołtys sądowy. Thiel urodził się 15 maja 1636r.
  • 7 listopada 1741r. We Wrocławiu stany śląskie złożyły hołd królowi pruskiemu, Fryderykowi II Hohenzollernowi. Stanowiło to potwierdzenie przyłączenia Śląska do Prus. Uroczystość ta wypadła po zajęciu Śląska przez wojska pruskie, które wkroczyły na jego tereny 16 grudnia 1740r. i przed formalnym zakończeniem pierwszej wojny śląskiej, w czerwcu 1742r.
  • 1 stycznia 1742r. Powstał powiat świdnicki, do którego weszła m. in. gmina Niedźwiedzica.
  • 1745r. W Wiedniu wydano mapę Śląska, na której zaznaczono m. in. naszą wieś. Twórcą mapy, był znany twórca map – Johann Jakub Liedl.
  • 1 czerwca 1753r. Radca z Wrocławia, Otto Gottfryd von Liers kupił dominum Grodno, w tym naszą osadę.
  • 1762r. W październiku do Niedźwiedzicy na zimowe leża, przybyli pruscy żołnierze z dywizji gen. Gerda Manteuflla. Wcześniej walczyli oni z wojskami austriackimi pod Burkatowem, Lutomią i Dzierżoniowem. Ich pobyt do wiosny 1763r., był niezwykle uciążliwy dla mieszkańców osady.
  • 1785r. Przeprowadzono spis, z którego wynikało, że w Niedźwiedzicy mieszkało 349osób, w tym m. in. 24 kmieci, 7 zagrodników i 45 chałupników.
  • 30 kwietnia 1815r. Ustanowiono nowy podział administracyjny Prus, dzieląc je na prowincje. Wśród powołanych prowincji znalazła się Prowincja Śląska, do której wszedł m. in. powiat świdnicki. Powiat ten należał do powołanej rejencji wrocławskiej.
  • 1 maja 1816r. Powstanie rejencji dzierżoniowskiej. Wraz z powiatem świdnickim weszła do niej gmina Niedźwiedzica. Rejencja dzierżoniowska została zniesiona w 1820r.
  • 24 stycznia 1818r. Ustanowienie powiatu wałbrzyskiego. Weszła do niego m. in. gmina Niedźwiedzica, która w tym momencie liczyła 548 mieszkańców.
  • 20 czerwca 1819r. Odbyła się licytacja i podział majątku zamku Grodno, do którego należała m. in. nasza wieś. W wyniku postanowienia sądu Niedźwiedzica pozostała w rękach rodu von Lieres.
  • 1820r. Wielki pożar zabudowań należących do sołtysa. Oddanie do użytku nowej szkoły.
  • 1825r. Wzmianka o działalności na terenie naszej osady kopalni grafitu „Maria”. Była to jedyna taka kopalnia w powiecie wałbrzyskim. W Niedźwiedzicy mieszkały 662 osoby.
  • 1837r. W Niedźwiedzicy mieszkały 773 osoby, a trzy lata później 789.
  • 5 kwietnia 1860r. W Niedźwiedzicy na świat przyszedł Gustaw Adolf Schmidt (rodzice: Fryderyk Wilhelm, a matka Henrietta z d. Punke). Dziesięć dni później zostało ochrzczony w dziećmorowickim kościele ewangelickim. 26 grudnia 1885r. w tejże świątyni, odbył się jego ślub z Anną Otylią Neuman z Rusinowej (urodziła się w Glinnie). Oboje doczekali się trójki potomstwa, a cała rodzina mieszkała w Kozicach, gdzie Gustaw Adolf pracował jako górnik.
  • 1 grudnia 1870r. Niedźwiedzicę zamieszkiwało 861 osób-najwięcej w historii osady. W 1870r. odnowiono kościół
  • 8 maja 1874r. Weszła w życie nowa organizacja administracji gminnej. W jej wyniku gmina Niedźwiedzica została włączona do urzędu administracyjnego w Zagórzu Śląskim. Urzędowi temu podporządkowano ponadto gminy w Myślęcinie, Podlesiu i Zagórzu Śląskim oraz obwód dworski Zeidlitzów. Jednocześnie dla ludności tych gmin uruchomiono Urząd Stanu Cywilnego.
  • 1876r. Na terenie Niedźwiedzicy istniało 50 chłopskich warsztatów tkackich, przez co wieś należała do największych ośrodków rzemiosła tkackiego w powiecie wałbrzyskim.
  • 1 grudnia 1885r. Spis ludności wykazał, że w naszej wsi w 96 domach mieszkało 746 osób.
  • 1 października 1904r. Do użytku została oddana linia kolejowa biegnąca od stacji na terenie ob. Jedliny- Zdroju do Świdnicy przez Jugowice, Zagórze Śląskie, Lubachów i Bystrzycę Górną. Jej fragment przebiegał w pobliżu naszej osady.
  • 1 grudnia 1920r. Pierwszy od zakończenia wojny światowej spis ludności wykazał, że w Niedźwiedzicy mieszkało 514 osób.
  • 1 grudnia 1925r. Nasza wieś liczyła 582 mieszkańców
  • 1 grudnia 1933r. Przeprowadzony spis ludności wykazał, że naszej osadzie mieszkało 491 osób.
  • 17 maja 1939r. Ostatni przed wybuchem drugiej wojny światowej spis ludności wykazał, że w Niedźwiedzicy mieszkało 424(420) mieszkańców.
  • 1 stycznia 1941r. W Niedźwiedzicy mieszkało 457 osób.
  • 1 stycznia 1945r. Po kolejnej reorganizacji podziału powiatu wałbrzyskiego, wśród 47 gmin wiejskich znalazła się gmina Niedźwiedzica.
  • 19 marca 1945r. Dyrektywa wodza III Rzeszy Adolfa Hitlera w sprawie ewakuacji ludności niemieckiej z terenów zagrożonych wkroczeniem Armii Czerwonej i Wojska Polskiego.
  • 7 maja 1945r. Dekret Krajowej Rady Narodowej o osadnictwie polskim na Ziemiach Odzyskanych.
  • 8 – 10 maja 1945r. Ziemię Wałbrzyską zajęły oddziały Armii Czerwonej.
  • 28 maja 1945r. Pełnomocnik Rządu RP – Marian Pyszyński, przejął powiat wałbrzyski od dowództwa Armii Czerwonej w Wałbrzychu.
  • 12 czerwca 1945r. Pełnomocnik rządu RP na Okręg Administracyjny Dolny Śląsk, Stanisław Piaskowski, polecił terenowym pełnomocnikom ustanawianie polskich nazw miejscowych. Na tej podstawie niemieckie Bärsdorf otrzymało nazwę – Niedźwiedzica
  • 3 lipca 1945r. Okólnik Pełnomocnika Rządu RP o ustanowieniu polskich gmin na terenie Dolnego Śląska. Nasza wieś weszła do zbiorczej gminy wiejskiej Zdrojowiec – od 7 maja 1946r. – Jedlina Zdrój.
  • 1 stycznia 1946r. Rozpoczął działalność Urząd Stanu Cywilnego w Zdrojowcu.
  • 14 lutego 1946r. Przeprowadzono pierwszy od zakończenia spis ludności.
  • 1 maja 1946r. Na Ziemi wałbrzyskiej rozpoczęto akcję wysiedlania ludności niemieckiej.
  • 9 marca 1947r. W powiecie wałbrzyskim zainaugurowano akcję wręczania aktów własności rolnikom – osadnikom, użytkowanych przez nich gospodarstw rolnych.
  • 9 września 1947r. Ministrowie Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych wydali rozporządzenie, w którym ustalili nazwę naszej wsi w brzmieniu – Niedźwiedzice. Przepis wszedł w życie 15 października tego roku.
  • 28 maja 1949r. Rozporządzeniem ministrów administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych zaprowadzono polskie nazwy m. in. Gór Czarnych oraz wzniesień – Klasztorzysko i Szerzawa.
  • 1 stycznia 1955r. Powstała Gromadzka Rada Narodowa w Zagórzu Śląskim. Istniała ona do 31 grudnia 1959r.
  • 1 października 1961r. Podział Dekanatu Wałbrzych na dekanaty: Wałbrzych Południe i Wałbrzych Północ. Nasza społeczność weszła do dekanatu Wałbrzych – Południe
  • 15 grudnia 1964r. Do państwowego rejestru zabytków wpisano kościół w Niedźwiedzicy. W 1964r. przeprowadzono remont dachu na kościele. W tym czasie Zagórzu Śląskim był filialnym dla parafii w Dziećmorowicach. Tu proboszczem był ks. Mieczysław Krzemiński.
  • 8 – 10 grudnia 1970r. Spis powszechny wykazał, że w naszej osadzie mieszkało 271 osób.
  • 1 stycznia 1973r. Powstała gmina Walim. Weszło do niej nasze sołectwo.
  • 1 czerwca 1975r. Powstało województwo wałbrzyskie. Wraz z gminą Walim weszła do niego m.in. Niedźwiedzica.
  • 3 marca 1983r. Zmarł mieszkaniec naszej wsi – Włodzimierz Piotrowski – poeta, prozaik, publicysta, rzeźbiarz i animator kultury. Urodził się 14 lutego 1922r. w Łęczycy. Ukończył Wydział Prawno-Ekonomiczny Uniwersytetu Łódzkiego. Z Ziemią Wałbrzyską związany był od 1962r. Był organizatorem i pierwszym prezesem wałbrzyskiego Klubu Literackiego.
  • 7 grudnia 1988r. Powołanie dekanatu w Głuszycy.
  • 25 marca 1992r. Powołanie rzymsko – katolickiej diecezji legnickiej. Wszedł do niej m. in. dekanat w Głuszycy, a wraz nim parafia Podwyższenia Świętego Krzyża w Zagórzu Śląskim, której nasz kościół Św. Mikołaja jest filialnym. Do tego momentu nasza wieś wchodziła do diecezji wrocławskiej.
  • 1 stycznia 1999r. Ponownie powstał powiat wałbrzyski, który wszedł do nowo utworzonego województwa dolnośląskiego.
  • 25 marca 2004r. Ustanowienie diecezji świdnickiej
  • 2007r. Przywrócenie nazwy Niedźwiedzica
  • 11 marca 2011r. Podczas Dolnośląskiego Konwentu Sołtysów, sołtys naszej wsi Mieczysław Sidor został uhonorowany dyplomem przez Wojewodę Dolnośląskiego, za szczególne osiągnięcia na rzecz społeczności lokalnej. W następnym roku 12 marca 2012r. podczas kolejnego konwentu naszego sołtysa spotkało podobne wyróżnienie.
  • 14 grudnia 2015r. wpisano do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego następujący zespół zabytków ruchomych: gotyckie malowidła ścienne o tematyce mariologicznej i hagiograficznej, m.in. przedstawienia Marii z Dzieciątkiem, Marii Służebnicy Świątyni, św. Marcina dzielącego się płaszczem z żebrakiem, młodzieńca lub świętej, wkomponowane w kwatery obwiedzione prostymi obramieniami w formie gładkich listew, zdobiące dwie ściany – wschodnia i północną – w kościele filialnym pw. św. Mikołaja w Niedźwiedzicy. Stwierdzono, że jest to fresk gotycki z końca XV w. Proboszczem Parafii był wówczas ksiądz Zygmunt Mielczarek, sołtysem Mieczysław Sidor, a odkryć malowideł dokonała konserwator dziel sztuki Anna Kościów.
  • W roku 2016 podczas prac konserwacyjnych nad piętnastowiecznymi malowidłami, którymi nadal zajmowała się konserwator dziel sztuki Anna Kościów odkryła, że malowidło wpisane do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego jako „ młodzieniec lub święta” okazało się przedstawiać Świętego Krzysztofa z Dzieciątkiem Jezus.
  • 18 stycznia 2017r. cała wieś świętowała wraz z Panem Stanisławem Szałańskim- mieszkańcem Niedźwiedzicy setną rocznicę jego urodzin. Pan Stanisław urodził się 18 stycznia 1917 r., a w Niedźwiedzicy mieszkał wówczas już 69 lat.

    Opracował NKT